_Atlas stanovanja

Adresa
ulice: Maglajska, Ružićeva, Jezdićeva, Koste Racina, Dedinje, Savski venac, Beograd
Godina
početak izgradnje 1979
završetak izgradnje 1986
Ime arhitekte/urbaniste
Zoran Županjevac
Firma koja je gradila
Energoprojekt; Ratko Mitrović
Firma koja je projektovala
Energoprojekt
Tipologija
Arhitektura - Jednoporodična, Višeporodična/kolektivna, Dvojna kuća, Kuća u nizu, Meandar
Urbanizam - Parcela-objekat, Stambeni blok, Stambeni niz
Ključne reči
prelazne stambene tipologije, stanovanje poznog socijalizma, urbana obnova

Dedinje II/2

Dedinje II/2 predstavlja deo programa urbane obnove koncipiranog u sklopu Detaljnog urbanističkog plana za zonu Dedinje II/2 1976. godine.  Stambeni projekat Dedinje II/2 jeste fragmentisani urbanistički projekat koji sadrži četiri stambene grupacije na blisko pozicioniranim  lokacijama. Autor ovog projekta bio je arhitekt Zoran Župnjevac ispred kompanije Energoprojekt. Sve četiri grupacije su skoro simultano projektovane u rasponu od 3 godine (od 1979 do 1982) i izvedene do 1986. godine. Četiri stambene grupacije su sledeće: Stambeni niz  u Jezdićevoj ulici, dvojna zgrada višeporodičnog stanovanja u Maglajskoj ulici, dvojne porodične kuće grupisane u skupove od po četiri u Ružićevoj ulici, i stabmeni blok višeporodičnog stanovanja koji se sastoji od meandra manjih gustina i stambenog niza jednoporodičnih kuća u ulici Koste Racina. Sve navedene stambene grupacije su građene kao stanovanje visokog standarda u skladu sa prvilnikom Uslovi i tehnički normativi za projektovanje stambenih zgrada i stanova iz 1973. godine. Investitor je bio Grad Beograd i Komanda odbrane Beograd 2. Stanovi nisu bili namenjeni za tržište već su budući stanari bili uživaoci prava na korišćenje.

Konstruktivni sklop svih stambenih grupacija je armirano-betonski masivni ili skeletni, dok je završna obrada fasade u sva četiri slučaja fasadna cigla. Projektovanjem parkovskih površina, igrališta, platoa i mesta za odmor u sklopu stambenih blokova, stvoren je kolektivni identitet prostora u skladu sa principima i preporukama Detaljnog urbanističkog plana. Sa druge strane, arhitekt je upotrebom  razuđenih volumena objekata, nepravilnim pozicioniranjem terasa, lođa i balkona težio simulaciji individualnih prostora. Visoki standard stanovanja je takođe bio naglašen primenom materijala u eksterijeru; fasadna cigla, staklene pregrade kao i raznobojna bravarija dodatno su isticali individualnost stana, ali i stambenog objekta u odnosu na grupaciju i naselje.

U današnjem kontekstu težnja korisnika za individualnim prostorima stanovanja je dodatno realizovana putem ograđivanja delova otvorenog bloka čime su stvorena privatna dvorišta (u slučaju Jezdićeve i Ružićeve ulice). U procesu restitucije zemljišta, parkovski prostori su takođe doživeli prostornu rekonfiguraciju – naime, jedan zajednički park između Maglajske i Ružićeve ulice je skoro u potpunsti privatizovan i na njegovom mestu je izgrađen novi stambeni niz. Pored promena  urbanističkog plana, većina objekata bila je predmet individualnih intervencija korisnika.  Ekstenzije stambenih jedinica van  postojećih gabarita, zatvaranje lođa i terasa, kao i adicija elemenata eksterijera objekata poput nadstreha i stepeništa su relativno česta pojava u svim stambenim grupacijama. Većina individualnih intervencija je realizovana u duhu projektovane arhitekture, te primenjeni materijali ne odudaraju od zatečenih,čineći navedene alteracije manje primetnim.

 

LITERATURA

Dukanac, Dalia and Ljiljana Blagojević, “Spaces of transition: testing high standard housing in late-socialist Belgrade.“ Planning Perspectives, (2019). doi.10.1080/02665433.2019.1650665.

Bogunović, Uglješa. “Niz individualnih stambenih zgrada na Topčideru”, Moja kuća, vol. 3, no. 12, (1983): 6-9.

ARHIVSKA DOKUMENTACIJA

Detaljni urbanistički plan zone Dedinja II/2 – kompleksa između ulica: Neznanog unaka, nove trase Veljka Lukića – Kurjaka, nove trase Banjičkog venca, dela nove trase Ljutice Bogdana, Milutina Ivkovića, i Bulevara Oktobarske revolucije, Beograd: Zavod za planiranje razvoja grada Bograda, 1976.

Detaljni urbanistički plan zone Dedinje II/2 – Izmena, Beograd: Zavod za planiranje razvoja grada Bograda, 1982.

Predlog regulacionog plana opštine Savski venac: Dopuna tehničkog izveštaja, Beograd: Urbanistički zavod grada Beograda, 1962.

Projektna dokumentacija arhitektonsko-građevinskog projekta stambenog objekta u Jezdićevoj ulici, Beograd, opština Savski venac, 1980/1981.

Projektna dokumentacija arhitektonsko-građevinskog projekta stambenog objekta u Maglajskoj ulici, Beograd, opština Savski venac, 1980/1982/1983.

Projektna dokumentacija arhitektonsko-građevinskog projekta stambenog bloka u Ulici Mirka Tomića – grupacija D, Beograd, opština Savski venac, 1981/1982.

Projektna dokumentacija arhitektonsko-građevinskog projekta stambenog objekta u Ružićevoj ulici, Beograd, opština Savski venac, 1981/1982.

Regulacioni plan opštine Savski venac: Obrazloženje, tehnički izveštaj, Beograd: Urbanistički zavod grada Beograda, 1961.

 

Podnosilac izveštaja

Dalia Dukanac, M. Arch.

Stambena grupacija u Maglajskoj ulici © Katalog Desetog Salona arhitekture u Beogradu, 1984