_Atlas stanovanja
Dedinje II/2
Dedinje II/2 predstavlja deo programa urbane obnove koncipiranog u sklopu Detaljnog urbanističkog plana za zonu Dedinje II/2 1976. godine. Stambeni projekat Dedinje II/2 jeste fragmentisani urbanistički projekat koji sadrži četiri stambene grupacije na blisko pozicioniranim lokacijama. Autor ovog projekta bio je arhitekt Zoran Župnjevac ispred kompanije Energoprojekt. Sve četiri grupacije su skoro simultano projektovane u rasponu od 3 godine (od 1979 do 1982) i izvedene do 1986. godine. Četiri stambene grupacije su sledeće: Stambeni niz u Jezdićevoj ulici, dvojna zgrada višeporodičnog stanovanja u Maglajskoj ulici, dvojne porodične kuće grupisane u skupove od po četiri u Ružićevoj ulici, i stabmeni blok višeporodičnog stanovanja koji se sastoji od meandra manjih gustina i stambenog niza jednoporodičnih kuća u ulici Koste Racina. Sve navedene stambene grupacije su građene kao stanovanje visokog standarda u skladu sa prvilnikom Uslovi i tehnički normativi za projektovanje stambenih zgrada i stanova iz 1973. godine. Investitor je bio Grad Beograd i Komanda odbrane Beograd 2. Stanovi nisu bili namenjeni za tržište već su budući stanari bili uživaoci prava na korišćenje.
Konstruktivni sklop svih stambenih grupacija je armirano-betonski masivni ili skeletni, dok je završna obrada fasade u sva četiri slučaja fasadna cigla. Projektovanjem parkovskih površina, igrališta, platoa i mesta za odmor u sklopu stambenih blokova, stvoren je kolektivni identitet prostora u skladu sa principima i preporukama Detaljnog urbanističkog plana. Sa druge strane, arhitekt je upotrebom razuđenih volumena objekata, nepravilnim pozicioniranjem terasa, lođa i balkona težio simulaciji individualnih prostora. Visoki standard stanovanja je takođe bio naglašen primenom materijala u eksterijeru; fasadna cigla, staklene pregrade kao i raznobojna bravarija dodatno su isticali individualnost stana, ali i stambenog objekta u odnosu na grupaciju i naselje.
U današnjem kontekstu težnja korisnika za individualnim prostorima stanovanja je dodatno realizovana putem ograđivanja delova otvorenog bloka čime su stvorena privatna dvorišta (u slučaju Jezdićeve i Ružićeve ulice). U procesu restitucije zemljišta, parkovski prostori su takođe doživeli prostornu rekonfiguraciju – naime, jedan zajednički park između Maglajske i Ružićeve ulice je skoro u potpunsti privatizovan i na njegovom mestu je izgrađen novi stambeni niz. Pored promena urbanističkog plana, većina objekata bila je predmet individualnih intervencija korisnika. Ekstenzije stambenih jedinica van postojećih gabarita, zatvaranje lođa i terasa, kao i adicija elemenata eksterijera objekata poput nadstreha i stepeništa su relativno česta pojava u svim stambenim grupacijama. Većina individualnih intervencija je realizovana u duhu projektovane arhitekture, te primenjeni materijali ne odudaraju od zatečenih,čineći navedene alteracije manje primetnim.
LITERATURA
Dukanac, Dalia and Ljiljana Blagojević, “Spaces of transition: testing high standard housing in late-socialist Belgrade.“ Planning Perspectives, (2019). doi.10.1080/02665433.2019.1650665.
Bogunović, Uglješa. “Niz individualnih stambenih zgrada na Topčideru”, Moja kuća, vol. 3, no. 12, (1983): 6-9.
ARHIVSKA DOKUMENTACIJA
Detaljni urbanistički plan zone Dedinja II/2 – kompleksa između ulica: Neznanog unaka, nove trase Veljka Lukića – Kurjaka, nove trase Banjičkog venca, dela nove trase Ljutice Bogdana, Milutina Ivkovića, i Bulevara Oktobarske revolucije, Beograd: Zavod za planiranje razvoja grada Bograda, 1976.
Detaljni urbanistički plan zone Dedinje II/2 – Izmena, Beograd: Zavod za planiranje razvoja grada Bograda, 1982.
Predlog regulacionog plana opštine Savski venac: Dopuna tehničkog izveštaja, Beograd: Urbanistički zavod grada Beograda, 1962.
Projektna dokumentacija arhitektonsko-građevinskog projekta stambenog objekta u Jezdićevoj ulici, Beograd, opština Savski venac, 1980/1981.
Projektna dokumentacija arhitektonsko-građevinskog projekta stambenog objekta u Maglajskoj ulici, Beograd, opština Savski venac, 1980/1982/1983.
Projektna dokumentacija arhitektonsko-građevinskog projekta stambenog bloka u Ulici Mirka Tomića – grupacija D, Beograd, opština Savski venac, 1981/1982.
Projektna dokumentacija arhitektonsko-građevinskog projekta stambenog objekta u Ružićevoj ulici, Beograd, opština Savski venac, 1981/1982.
Regulacioni plan opštine Savski venac: Obrazloženje, tehnički izveštaj, Beograd: Urbanistički zavod grada Beograda, 1961.
Podnosilac izveštaja
Dalia Dukanac, M. Arch.